با توجه به پتانسیلهای منحصر به فردِ شعر «قایق» نیمایوشیج، هم از لحاظ فرم و هم از لحاظ معنا، بر آن شدیم که آن را از دو منظر فرمالیسم و اگزیستانسیالیسم به ترتیب در دو حوزۀ ادبیات و فلسفه مورد نقد و بررسی قرار دهیم.
«قایق»
من چهره ام گرفته،
من قایقم نشسته به خشکی.
با قایقم نشسته به خشکی،
فریاد می زنم
«وامانده درعذابم انداخته ست»
درراه پرمخافت این ساحل خراب،
و فاصله ست آب.
امدادی ای رفیقان با من
گل کرده ست پوزخندشان اما
برمن،
برقایقم که نه موزون
برحرف هایم درچه ره ورسم
برالتهابم ازحد بیرون.
درالتهابم ازحد بیرون
فریاد برمی آید ازمن،
« دروقت مرگ که با مرگ
جزبیم نیستی و خطر نیست
هزالی و جلافت وغوغای هست و نیست
سهوست و جزبه پاس ضرر نیست»
با سهوشان،
من سهو می خرم
ازحرف های کامشکن شان
من درد می برم
خون ازدرون دردم سرریزمی کند!
من آب را چگونه کنم خشک؟
فریاد می زنم
من چهره ام گرفته
من قایقم نشسته به خشکی
مقصود من زحرفم معلوم بر شماست
یکدست بی صداست
من، دست من کمک ز دست شما می کند طلب.
فریاد من شکسته اگردرگلو، وگر
فریاد من رسا
من از برای راه خلاص خود و شما
فریاد می زنم
فریاد می زنم!
به این منظور به مناسبت صد و بیستمین سالگرد زادروز نیما، موسسه پیدایش(رویش دیگر) نشستی با عنوان تاملی در شعر قایق نیما از منظر فرمالیستی و اگزیستانسیالیستی در روز یکشنبه، 21 آبان ماه، ساعت 5:30 عصر برگزار می کند.
سخنران ها:
ریحانه واعظ شهرستانی، شاعر دو کتاب «شاخههای عریان» و «پنجره از شب بیرون زده است» و دانشجوی دکتری ادبیات در دانشگاه فردوسی مشهد.
محمدرضا واعظ، پژوهشگر فلسفه، دانشگاه بن آلمان. (رزومه فارسی-محمدرضا واعظ)
حضور برای علاقه مندان آزاد و رایگان است. علاقهمندان باید حتما جهت ثبت نام برای شرکت در این نشست با شماره جدید موسسه (۰۹۱۹۵۹۴۹۹۵۴) تماس حاصل فرمایید و یا نام و نام خانوادگی خود را به همراه عنوان “نیمایوشیج”به همین شماره پیامک نمایند.
لینکهای مرتبط:
گفتگو با ریحانه واعظ شهرستانی، شاعر: “از شاخه های عریان” تا” پنجره از شب بیرون زده است”
مقالۀ “خوانشی اگزیستانسیالیستی از فروغ فرخزاد”، ماهنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت، شمارۀ ۱۱۹، اسفند ۱۳۹۴٫: مشاهدۀ متن در سایت ماهنامه اطلاعات حکمت و معرفت
“پلههای کنجکاوی: گفت و گوی محمدرضا واعظ شهرستانی و دکتر سروش دباغ دربارۀ فروغ فرخزاد”، ماهنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت، شماره ۱۳۲، فروردین ۱۳۹۶٫: مشاهدۀ متن در سایت مؤسسه